Fakt, że kręci nam się w głowie na karuzeli, w lunaparku czy po alkoholu jest całkowicie normalny, ale co jeżeli zawroty głowy występują nagle i zdawałoby się bez żadnego powodu? Pojawiają się w jakiejś określonej pozycji i trwają krótko, ale w trakcie ich występowania towarzyszy Ci duży niepokój, dyskomfort albo po prostu boisz się, że się przewrócisz? Najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy są łagodne położeniowe zawroty głowy. Dowiedz się więcej na temat tego czym one są i jak się ich pozbyć!
- Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy – co to takiego?
- Łagodne położeniowe zawroty głowy – objawy
- Zawroty głowy – przyczyny
- Zaburzenia równowagi, problemy z błędnikiem czy łagodne położeniowe zawroty głowy? – diagnostyka
- Łagodne położeniowe zawroty głowy, leczenie – fizjoterapia i osteopatia
- Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy – podsumowanie
Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy – co to takiego?
Zwane inaczej ŁNPZG lub od angielskiego skrótu BPPV. W ciągu swojego życia około 2,4% z nas doświadcza łagodnych położeniowych zawrotów głowy. Trzykrotnie częściej dotyczą one kobiet, niż mężczyzn. Często ich występowanie jest powiązane ze stanem emocjonalnym danej osoby np. u pacjentów z zaburzeniami lękowymi łagodne położeniowe zawroty głowy występują niemal trzy razy częściej niż w przeciętnej populacji.
Czym w takim razie jest omawiana dolegliwość? Na to pytanie w dużej mierze odpowiada sama jej nazwa:
- łagodne – ich występowanie nie zagraża życiu, ale może być niezwykle uciążliwe i może powodować chwilową utratę równowagi co w niektórych sytuacjach jest niebezpieczne
- napadowe – pojawiają się nagle i są intensywne
- położeniowe – związane z konkretnym ułożeniem głowy w przestrzeni (a konkretniej otolitów w kanale półkolistym)
- zawroty głowy – odczucie ruchu otoczenia względem siebie mimo braku rzeczywistego ruchu, odczucie wirowania
Podsumowując są to łagodne zawroty głowy, które występują gdy małe kryształki węglanu wapnia w uchu wewnętrznym pacjenta znajdują się w nieodpowiednim miejscu co powoduje nieprawidłowy odczyt przez mózg położenia, w którym jest ciało.
Łagodne położeniowe zawroty głowy - objawy
Objawy łagodnych położeniowych zawrotów głowy:
- nagłe zawroty głowy od delikatnych do bardzo silnych, trwające od kilku sekund do kilku minut, pojawiające się najczęściej przy zmianie pozycji
- oczopląs
- nudności, a czasami również wymioty
- uczucie lęku w trakcie występowania zawrotów
- trudności z widzeniem w trakcie zawrotów
- trudności z równowagą w trakcie zawrotów
W przebiegu łagodnych położeniowych zawrotów głowy występuje zazwyczaj oczopląs, który dzieli się na:
- geotropowy (otolity w kanale tylnym, skierowany u pacjenta leżącego do górnej powieki, pionowo-obrotowy)
- ageotropowy (otolity w kanale przednim, skierowany u pacjenta leżącego do dolnej powieki, pionowy)
Zawroty głowy - przyczyny
Łagodne położeniowe zawroty głowy to najczęstsza przyczyna występowania zawrotów głowy. Jej mechanizm polega na tym, że małe kryształki węglanu wapnia wpadają do kanalików półkolistych w uchu wewnętrznym i klinują się utrzymując płyn wewnątrz nich w nieadekwatnym do ułożenia głowy miejscu. Z tego powodu mózg dostaje informacje o innym położeniu głowy niż to, w którym rzeczywiście się znajduje. Taki stan odczuwamy jako zawroty głowy.
Za przyczyny łagodnych położeniowych zawrotów głowy uznaje się m. in. urazy głowy i szyi, które według badań są przyczyną około 20% z nich, ale także infekcje uszu oraz inne czynniki. Nie do końca wiadomo dlaczego pacjenci cierpią na tą dolegliwość, ale istnieją pewne czynniki, które predysponują do występowania łagodnych położeniowych zawrotów głowy. Są to:
- płeć żeńska
- depresja, zaburzenia lękowe
- hiperlipidemia
- nadciśnienie
- choroba naczyń mózgu
- alergie
- uraz głowy bądź szyi
- migrena
- klimakterium
- przewlekła obturacyjna choroba płuc
- zakażenie ucha
- zabieg chirurgiczny w okolicy ucha
Według literatury naukowej problemy, które często współwystępują z łagodnymi położeniowymi zawrotami głowy są:
- choroba Meniere’a
- migrena
- stwardnienie rozsiane
- infekcje zatok lub uszu
- problemy z tarczycą
- zmniejszona gęstość mineralna kości
- nagła utrata słuchu
Zaburzenia równowagi, problemy z błędnikiem czy łagodne położeniowe zawroty głowy? - diagnostyka
Zaburzenia równowagi i zawroty głowy od razu kojarzą nam się z problemami z błędnikiem, ale prawda jest taka, że to tylko jedna z wielu przyczyn występowania zawrotów głowy https://www.youtube.com/watch?v=j04qNXaCm0Y . Choć najczęstszą z nich są położeniowe zawroty głowy to każdy pacjent, któremu systematycznie kręci się w głowie powinien być spytany o dokładną charakterystykę swoich objawów, a następnie zbadany. W przypadku nietypowego przebiegu dolegliwości warto także udać się do lekarza i wykluczyć inne przyczyny zawrotów głowy
Aby dowiedzieć się czy objawy pacjenta spowodowane są łagodnymi położeniowymi zawrotami głowy wykonujemy się m.in. manewr Dix-Hallpike’a. Pozwala on także dowiedzieć się, w którym kanaliku (przednim, tylnym czy bocznym) znajdują się otolity oraz czy problem dotyczy prawego czy lewego ucha. Dzięki temu nasi fizjoterapeuci i osteopaci mogą wykonać odpowiedni manewr, a także nauczyć pacjenta jak wykonywać go samodzielnie w domu.
Poza tym nasi specjaliści dokonują szeregu badań i testów diagnostycznych, które pomagają wykryć zaburzenia w funkcjonowaniu aparatu ruchu oraz całego ciała i w razie potrzeby wdrożyć odpowiednią terapię lub przekazać zalecenia, które pomogą pacjentowi korzystać z życia bez przeszkód.
Łagodne położeniowe zawroty głowy, leczenie – fizjoterapia i osteopatia
Po dokładnym wywiadzie i diagnostyce funkcjonalnej nasi specjaliści stosują odpowiednie manewry, które pozwalają na pozbycie się otolitów z kanalików. Czasami po wykonaniu jednorazowo manewru problem zawrotów głowy jest całkowicie rozwiązany, a innym razem należy go powtórzyć kilku krotnie i dodać do terapii zalecenia do domu dla pacjenta np. takie aby przez pierwsze kilka nocy po wykonaniu manewru pacjent spał mając głowę na lekkim podwyższeniu (np. dwóch poduszkach).
Manewry, które stosują nasi fizjoterapeuci i osteopaci to:
- manewr Epleya
- manewr Li
- manewr Gufoniego
- manewr Semonta
- inne
Łagodnym położeniowym zawrotom głowy często towarzyszy nadmierne napięcie tkanek mięśniowo-powięziowych w okolicy głowy, szyi, twarzy i barków, więc w procesie terapeutycznym nasi specjaliści często sięgają po następujące techniki:
- masaż głęboki tkanek miękkich
- suche igłowanie
- terapia punktów spustowych
- techniki mięśniowo-powięziowe https://fizjoklinika.com/czym-jest-powiez-czyli-nowy-trend-w-fizjoterapii/
- kompleksowa terapia stawów skroniowo-żuchwowych : https://fizjoklinika.com/czym-jest-powiez-czyli-nowy-trend-w-fizjoterapii/
- techniki terapii manualnej odcinka szyjnego kręgosłupa
- elementy terapii wisceralnej
- kinesiotaping
- ćwiczenia relaksacyjne
- ćwiczenia rozluźniające
- indywidualnie dobrany trening siłowy lub ogólnousprawniający
Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy - podsumowanie
Łagodne położeniowe zawroty głowy mimo swojej nazwy często są dolegliwością bardzo uciążliwą i znacznie utrudniającą funkcjonowanie. Statystycznie doświadcza ich w ciągu życia około 2,4% ludzi. Występują nagle, trwają krótko i są zależne od pozycji, w której się znajdujemy. Ich występowanie spowodowane jest dostaniem się małych kryształków węglanu wapnia do kanalików półkolistych w uchu środkowym. Zaburza to ich prawidłowe funkcjonowanie przez co do mózgu trafiają błędne informacje o położeniu ciała w przestrzeni. Nasi fizjoterapeuci i osteopaci dzięki znajomości manewrów diagnozujących i leczących łagodne położeniowe zawroty głowy pomogają pacjentom wrócić do normalnego funkcjonowania i rozstać się ze swoją uciążliwą dolegliwością.
Weronika Kruk
