Pulsujący, uciskający, uderzający, jednostronny, obustronny, nierzadko uniemożliwiający funkcjonowanie. O czym mowa? O bólu głowy. Każdy z nas doświadczył go kiedyś w ciągu swojego życia, a niektórzy znają go aż za dobrze. Czy sądzisz, że jeżeli boli Cię głowa to po prostu jesteś skazany na cierpienie? Czy wiesz o tym, że gdy lekarz nie wie jak Ci pomóc, a kolejne leki dają coraz mniejszą ulgę to możesz zwrócić się o pomoc do fizjoterapeuty albo osteopaty? Specjaliści pracujący w Fizjoklinice wielokrotnie pomogli i na co dzień pomagają osobom z bólami głowy poprawić jakość funkcjonowania, zmniejszyć intensywność objawów, a nawet się ich pozbyć. Najpierw jednak należy dowiedzieć się jaki rodzaj bólu głowy Ci dokucza, a następnie wdrożyć postępowanie terapeutyczne. Zastanawiasz się jak i dlaczego? Koniecznie zapoznaj się z poniższym artykułem!
- Migrenowe bóle głowy – czym są?
- Migreny – częstotliwość występowania
- Migrena – objawy
- Przebieg migreny – fazy
- Migrena z aurą, migrena bez aury i inne rodzaje migrenowych bólów głowy
- Migrena – przyczyny
- Czynniki wywołujące „atak” migreny
- Czy mój ból głowy to migrena?
- Migrena – fizjoterapia i osteopatia
- Migrena – przykład pacjenta
- Migrena – podsumowanie
Ból głowy
Każdy z nas wie czym jest ból głowy, doświadczyło go lub doświadcza regularnie. Według literatury około 75% osób zgłasza, iż w ciągu ostatniego roku pojawił się u nich ból głowy. Problem ten może dotyczyć nas na różnym etapie życia – bóle głowy w ciąży, ból głowy u dzieci, ale także regularne bóle np. kilka razy w miesiącu. Pod pojęciem ‘ból głowy’ kryje się wiele zróżnicowanych odczuć i objawów. Charakter bólu może być m. in. pulsujący, uciskający, stały, nagły czy opasający. Może lokalizować się w różnych miejscach głowy i mogą mu towarzyszyć inne, zaskakujące objawy. Występuje wiele rodzajów bólu głowy.
Odczuwanie bólu głowy jest rezultatem przepływu sygnałów między mózgiem, naczyniami krwionośnymi i nerwami. Nieznany mechanizm „aktywuje” określone nerwy, które wpływają na mięśnie i naczynia krwionośne. W konsekwencji, do mózgu wysyłane są sygnały bólowe.
Ból głowy z tyłu, ból głowy w skroniach itp. – lokalizacja
Lokalizacja bólów głowy jest bardzo zróżnicowana i częściowo charakterystyczna dla ich typu. Głowa może boleć obustronnie, jednostronnie bez zmiany strony lub jednostronnie ze zmianą strony (raz po prawej, innym razem po lewej stronie). Każda z tych lokalizacji może być dla specjalisty podpowiedzią wskazującą na to z jakiego rodzaju bólem głowy mamy do czynienia. Poza tym mogą występować bóle głowy z przodu, z tyłu, w skroniach, na czubku głowy, w okolicy oczu, a także w okolicy karku i szyi. Ból nierzadko promieniuje np. do zębów, twarzy czy barków. Odmienne miejsce występowania bólu kierują terapie na inne tory, dlatego tak ważne jest jego scharakteryzowanie.
Ból i zawroty głowy oraz inne „dziwne” objawy
Istnieje wiele objawów, które towarzyszą pacjentom cierpiącym z powodu bólów głowy. Dokładny opis odczuć pacjenta pomaga zdiagnozować rodzaj dolegliwości występującej u danej osoby i dzięki temu wdrożyć odpowiednie leczenie. Niektóre objawy są charakterystyczne dla danego rodzaju bólu np. występowanie aury jest charakterystyczne dla migreny. Inne objawy, niekoniecznie oczywiste w kontekście bólów głowy, a jednak z nimi powiązane to m. in.:
- nudności
- wymioty
- promieniowanie do oka
- zaburzenia widzenia
- bóle twarzy
- zaburzenia równowagi
- nadwrażliwość na światło, dźwięki lub zapachy
- trudności w przełykaniu pokarmu lub śliny
- stany lękowe
- bóle stawów skroniowo-żuchwowych
Bóle głowy – przyczyny
Na występowanie bólów głowy składa się bardzo wiele czynników, które nie są całkowicie poznane przez badaczy.
Wiemy jednak, że ogromne znaczenie w powstawaniu bólów głowy mają:
- nadmierne napięcia mięśni w okolicy głowy i szyi
- zaburzenia w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych
- uszkodzenia i dysfunkcje nerwów czaszkowych
- uszkodzenia i dysfunkcje w obrębie kręgosłupa szyjnego
- nadmierny stres
- obniżona aktywność fizyczna
- zaburzona gospodarka hormonalna
- nieprawidłowe odżywianie
- zaburzenia wzroku
- zaburzenia słuchu
- przebyte operacje w obrębie głowy i szyi
- przebyte urazy w obrębie głowy i szyi np. uraz smagnięcia biczem
- zaburzenia snu
- nieprawidłowa postawa
- odwodnienie
- niedobór witamin
- zmęczenie
Na niemal każdą z wymienionych przyczyn bóli głowy może w mniejszym lub większym stopniu wpłynąć fizjoterapia, co skutkuje efektywnością terapii pacjentów z tą dolegliwością.
Bóle głowy - rodzaje
Istnieje około 150 różnych bóli głowy. Najbardziej ogólnie można podzielić je na pierwotne i wtórne. Ich przykłady przedstawia poniższa tabelka:
Ważnym aspektem na początku leczenia jest ustalenie na jakiego rodzaju ból głowy cierpi pacjent. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie skutecznego, indywidualnie dobranego leczenia. W poniższej tabeli przedstawione są niektóre elementy charakterystyczne dla trzech często spotykanych rodzajów bólu głowy:
Bóle głowy – alarmujące objawy
Aby dobrać najskuteczniejszą terapię dla pacjenta z bólami głowy niezwykle istotne jest poznanie jej przyczyny. Często ważnym elementem okazuje się wykonanie badań obrazowych głowy w celu wykluczenia niektórych chorób. Istnieją pewnego rodzaju objawy, których występowanie powinno skierować nasze kroki jak najszybciej do lekarza.
Czerwone flagi w bólach głowy:
- nagła zmiana charakteru bólu u osoby od dawna na cierpiącej na bóle głowy
- nagły i silny, pierwszy ból głowy
- u osoby po 50 r.ż. u której ból pojawił się po raz pierwszy i wciąż narasta
- połączony z objawami neurologicznymi
- u osoby z historią chorób nowotworowych w rodzinie
- u osoby chorej na nowotwór lub AIDS
- spadek masy ciała w krótkim czasie bez wyraźnej przyczyny
- utrzymująca się gorączka
- ból głowy po urazie
- bóle głowy w ciąży
Bóle głowy – fizjoterapia i osteopatia
Fizjoklinice mogą rozpoznać rodzaj występującego u pacjenta bólu głowy, nierzadko zidentyfikować jego przyczynę i wdrożyć skuteczne leczenie. Za pomocą szeregu bezpiecznych badań i testów funkcjonalnych udaje się wykryć obszary w ciele pacjenta w obrębie których należy wdrożyć terapię np. dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych, które skutkuje drażnieniem nerwu trójdzielnego, co z kolei przyczynia się do powstania bólów głowy. To zaledwie jeden z wielu przykładów wpływu poszczególnych elementów ciała na siebie nawzajem. W przypadku, w którym oddziaływanie bezpośrednio na przyczynę bólów głowy nie jest możliwe leczenie fizjoterapeutyczne pomaga zmniejszyć objawy i zapobiegać występowaniu kolejnych bólów. Ważne jest zarówno działanie nakierowane na przyczynę bólu jak i szersze np. wdrożenie aktywności fizycznej.
Nasi specjaliści w terapii bólów głowy stosują m.in. następujące techniki:
- terapia manualna odcinka szyjnego kręgosłupa i stawów skroniowo-żuchwowych np. trakcja, mobilizacja
- terapię punktów spustowych mięśni głowy i szyi
- kinesiotaping
- techniki „wyciszające” układ nerwowy
- terapię stawów skroniowo-żuchwowych
- masaż głęboki tkanek miękkich okolic kręgosłupa szyjnego i barków
- wybrane techniki terapii wisceralnej
- suche igłowanie
- ćwiczenia relaksacji mięśni szyi
- wdrożenie odpowiedniej aktywności fizycznej
- edukacja dotycząca zdrowego stylu życia np. odpowiednie nawodnienie i aktywność
- ćwiczenia i zalecenia do domu
Bóle głowy – przykład pacjenta
Jakiś czas temu pacjentem Fizjokliniki była 80-letnia kobieta, której od 3 miesięcy co wieczór dokuczały prawostronne bóle z tyłu głowy, promieniujące również do okolic oka i czoła, połączone z zawrotami głowy. Bóle występowały niemal codziennie, a ich intensywność powodowała, że pacjentka udała się już do 5 różnych lekarzy. Zbadał Ją zarówno neurolog, laryngolog jak i internista. Miała wykonane różne badania obrazowe, jednak przyczyna bólu wciąż nie była jasna. Lekarz zlecił leki przeciwbólowe, które przyniosły ulgę w bólu, ale w połączniu z innymi lekami przyjmowanymi przez pacjentkę spowodowały mocne skoki ciśnienia. Jeden z lekarzy skierował pacjentkę do fizjoterapeuty co poskutkowało zdiagnozowaniem szyjnopochodych bóli głowy. Już po pierwszej wizycie ból znacznie się zmniejszył, a po kolejnych dwóch nie było po nim śladu. Fizjoterapeutka wykonywała terapię punktów spustowych mięśni głowy i szyi, terapię stawów skroniowo-żuchwowych, trakcje szyi, techniki „wyciszające” układ nerwowy oraz kinesiotaping. Dodatkowo pacjentkę nauczono wykonywania dwóch prostych ćwiczeń, które powtarzała dwa razy dziennie. Problem pacjentki został całkowicie rozwiązany.
Bóle głowy - podsumowanie
Bóle głowy to problem, z którym mierzy się wielu naszych pacjentów. Około 8% ludzi, w ciągu swojego życia, udaje się do lekarza, szukając pomocy w związku z występowaniem bólów głowy. Nierzadko towarzyszą im inne objawy takie jak m. in. nudności, zawroty głowy czy zaburzenia widzenia. Dokładny wywiad i badanie przeprowadzone przez naszych specjalistów pozwala na poznanie przyczyn bólu. Poznanie, który rodzaj bólu głowy występuje u danego pacjenta pomaga wdrożyć odpowiednie działania. Terapia okazuje się często skuteczniejsza niż przyjmowanie kolejnych tabletek. Przynosi ulgę, zmniejszenie lub zniesienie objawów i pomaga wrócić do normalnego funkcjonowania.
Weronika Kruk